یکی از روشهای مناسب برای اطفاء مایعات قابل اشتعال، سیستمهای فوم میباشد. فوم مایع شیمیایی است که با آب به نسبت 3% ترکیب شده و ترکیبی بنام فوم سولوشن را میسازد که بعد از برخورد با هوا تولید فوم مینماید. بطور کلی 2 نوع فوم به اسمهای low expansion foam و high expansion foam در این صنعت وجود دارد، اولی قابلیت افزایش حجم تا 12-8 برابر و دومی میتواند تا 12-1200 برابر افزایش حجم دهد.
اگر بخواهیم فومها را بر اساس مایع تشکیلدهنده تقسیمبندی کنیم، میتوانیم آنها را به دو دسته اصلی تقسیم کنیم:
فومهای پایه پروتئین ( AR-FFFP, FFFP, FP)
فومهای پایه شیمیایی AFFF ، AR-AFFF , High expansion
فومهای پایه پروتئین
این نوع فومها از پروتئین و مواد طبیعی تشکیل میشوند. انواع مواد اولیه برای ساخت فومهای پروتئینی به شرح زیر میباشد:
پروتئین حیوانی: این نوع فومهای از ضایعات احشام مانند خون، استخوان، سم، شاخ و غیره تشکیل میشود. در ایران با توجه به وجود حجم بالای این ضایعات، کارخانهجات تولید فومهای پروتئینی معمولاً از این نوع ماده اولیه استفاده مینمایند. فومهای پروتئینی ساخت شرکت آکس هم از این نوع میباشد.
پروتئین گیاهی: برخی از گیاهان و قا رچها دارای منبع بالای پروتئین هستند. در تولید این نوع فوم، از این گیاهان و قارچها استفاده میشود. این نوع مواد اولیه در ایران طرفدار زیادی ندارد.
پروتئین مصنوعی: برخی از کشورها از منابع ضعیف پروتئین برخوردار میباشند. در این نوع کشورها معمولاً از پروتئینهای مصنوعی که از ترکیب و تجزیه مواد به دست میآید، استفاده میکنند.
فومهای پایه شیمیایی
این نوع فومها را بهعنوان فومهای سینتاتیک (مصنوعی) هم شناخته میشوند. این نوع فومها برخلاف فومهای پایه پروتئینی، دارای سرعت گسترش بیشتر و حجمدهی بالاتر میباشد. یکی از مشکلات اساسی این فومها، آسیبهای جدی ناشی از پسماند آنها به محیطزیست می باشد. این نوع فومها برخلاف فومهای پایه پروتئینی، بهراحتی قابل تجزیه نبوده و به همین دلیل آسیبهای شدیدی به محیطزیست وارد مینماید.
با توجه به ذات الکل و حل شدن آن در آب، از فومهای معمولی برای خاموشکردن حریقهای ناشی از الکل و یا مواد سوختنی حلال در آب نمیتوان استفاده کرد. بر این اساس، فومهای آتشنشانی بر اساس کارکرد و نوع مواد سوختنی به دودسته اصلی تقسیم میشوند.
فومهای مقاوم در برابر الکل (AR)
این نوع فومها از فرمولاسیون پیچیده تری برخوردار میباشند. این نوع فومها ساختار متفاوت داشته و الکل در آنها حل نمیشود. این موضوع کمک میکند که این نوع فومها بتوانند آتش ناشی از مواد سوختنی حلال در آب را با کارایی بالا خاموش کنند.
این نوع فومها را معمولاً با نمایه AR نشان می دهند. فومهای AR-FFFP و AR-AFFF فومهای تولیدی شرکت آکس میباشند که در این رده قرار میگیرند.
فومهای غیر مقاوم در برابر الکل
این نوع فومها با توجه به ماهیت خود، قادر به خاموشکردن حریق ناشی از مواد سوختنی حلال در آب از جمله الکل نمیباشند. فومهای FFFP، AFFF و High Expansion تولیدی شرکت آکس، جزو این دستهبندی میباشند.